Việt Nam là nước có nhiều lợi thế và tiềm năng to lớn để phát triển kinh tế biển. Bờ biển nước ta dài hơn 3.260 km, vùng đặc quyền kinh tế rộng khoảng 1 triệu km2, có tiềm năng lớn về dầu khí, khoáng sản, tạo thành vùng biển có vai trò vô cùng quan trọng về an ninh, quốc phòng và phát triển kinh tế biển. Tuy có tiềm năng lớn, nhưng đến nay công tác điều tra địa chất khoáng sản biển vẫn còn rất hạn chế, công nghệ còn lạc hậu, vốn đầu tư còn thấp, nhân lực chuyên ngành còn thiếu. Công tác điều tra chỉ mới tập trung chủ yếu ở vùng biển nông ven bờ, ở tỷ lệ nhỏ và trung bình, độ chính xác chưa cao và chưa có các kiểm chứng kết quả điều tra, dự báo về khoáng sản. Số lượng dữ liệu thu được rất lớn, song chưa được quản lý thống nhất, chưa thành lập được bộ cơ sở dữ liệu địa chất khoáng sản đồng bộ từ đất liền ra biển để phục vụ phát triển kinh tế biển, cũng như đáp ứng nhu cầu khác của xã hội.
Trước yêu cầu thực tiễn nêu trên, ngày 19/2/2014, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 16/2014/QĐ-TTg quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường, theo đó, cho phép thành lập Liên đoàn Địa chất và Khoáng sản biển.
Liên đoàn Địa chất và Khoáng sản biển là đơn vị sự nghiệp công mới được thành lập, thực hiện chức năng nghiên cứu, điều tra cơ bản về địa chất, khoáng sản, địa chất môi trường, địa chất tai biến, thăm dò khoáng sản trên vùng biển, hải đảo Việt Nam. Mô hình phát triển Liên đoàn hướng tới là đơn vị chuyên ngành về điều tra địa chất, khoáng sản biển; công nghệ - kỹ năng điều tra địa chất khoáng sản biển tiên tiến ngang tầm khu vực và thế giới. Giai đoạn từ nay đến năm 2020, Liên đoàn tập trung thực hiện các dự án: Điều tra địa chất, địa chất công trình dải ven biển; lập bản đồ địa chất khoáng sản tỷ lệ 1:500.000 và tỷ lệ lớn hơn ở một số vùng có triển vọng khoáng sản, nhằm làm rõ cấu trúc địa chất, đánh giá triển vọng phần kéo dài từ đất liền ra biển của các đới khoáng sản đã được phát hiện trên lục địa; phát hiện các cấu trúc núi lửa dưới biển, các cấu trúc có khả năng liên quan đến khoáng sản đồng, niken, các kết hạch sắt - mangan, sa khoáng ilmenit-zircon, đánh giá khả năng xảy ra tai biến địa chất trên các vùng biển.
Toàn cảnh buổi lễ
Phát biểu tại Lễ ra mắt, thay mặt Ban Cán sự Đảng, Lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường, Thứ trưởng Trần Hồng Hà biểu dương và chúc mừng sự ra mắt của Liên đoàn Địa chất và Khoáng sản biển. Đây là một sự kiện quan trọng, khẳng định vai trò của ngành địa chất và khoáng sản nói riêng và của ngành tài nguyên và môi trường nói chung. Việc thành lập Liên đoàn Địa chất và Khoáng sản biển sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc đẩy mạnh hoạt động điều tra cơ bản về khoáng sản biển, góp phần thực hiện thành công Chiến lược biển đến năm 2020, Định hướng chiến lược khoáng sản và công nghiệp khai khoáng đến năm 2020, tầm nhìn đến 2030 và các quy hoạch điều tra địa chất đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Thứ trưởng nhấn mạnh, nhiệm vụ sắp tới của Liên đoàn là rất nặng nề, trước mắt cần nhanh chóng ổn định tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ, tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm sau:
Một là, Liên đoàn phải đóng vai trò nòng cốt trong triển khai các nhiệm vụ điều tra cơ bản về khoáng sản biển; cần xây dựng và đề xuất được các nhiệm vụ bảo đảm tính vĩ mô và tầm nhìn dài hạn.
Hai là, chủ động tham mưu, đề xuất Lãnh đạo Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam trong việc xây dựng các cơ chế, chính sách, các cơ sở pháp lý để triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ chuyên môn; trong đó tập trung làm rõ đặc điểm địa chất, địa chất công trình, triển vọng khoáng sản và khả năng xảy ra tai biến địa chất trên các vùng biển đảo nước ta.
Ba là, không ngừng nâng cao năng lực điều tra địa chất khoáng sản biển. Trong thời gian tới, phải tăng cường, chú trọng đầu tư phương tiện, trang thiết bị, công nghệ hiện đại, trong đó quan trọng nhất là các thiết bị địa vật lý biển, khoan biển và các thiết bị lấy mẫu đáy biển; đồng thời huy động trang thiết bị điều tra biển hiện có ở các cơ quan, đơn vị trong và ngoài ngành. Tăng mức đầu tư, huy động nguồn lực trong xã hội, nguồn vốn ODA cho điều tra địa chất, khoáng sản biển.
Bốn là, về nhân lực, phải từng bước xây dựng đội ngũ cán bộ khoa học địa chất, khoáng sản biển chuyên sâu, trình độ tiên tiến và hội nhập quốc tế, có khả năng nắm bắt, làm chủ công nghệ hiện đại trong điều tra địa chất, khoáng sản biển; kết hợp huy động, khai thác đội ngũ cán bộ khoa học chuyên ngành sẵn có tại các đơn vị trong Tổng cục và ở các cơ quan, viện nghiên cứu, trường đại học trên cả nước. Đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ về biển, nhất là với các nước có công nghệ, kinh nghiệm điều tra địa chất khoáng sản biển tiên tiến trên thế giới.
Năm là, đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị, tổ chức cùng tham gia trong lĩnh vực điều tra, đánh giá địa chất và khoáng sản biển, nên Liên đoàn phải vừa là “nhà tổng kiến trúc sư”, vừa là “nhà thi công trực tiếp” và “nhà điều phối” thực hiện có hiệu quả tại mỗi công trình; đồng thời phải thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ phát triển kinh tế biển đi đôi với bảo đảm quốc phòng, an ninh, góp phần bảo vệ chủ quyền lãnh thổ biển và hải đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Ông Nguyễn Văn Thuấn, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam phát biểu tại buổi lễ
Phát biểu tại buổi lễ, thay mặt Lãnh đạo, đồng chí , Tổng cục trưởng bày tỏ tình cảm và sự quan tâm của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước đối với công tác điều tra cơ bản địa chất và khoáng sản nói chung và công tác điều tra cơ bản địa chất và khoáng sản biển nói riêng; cố gắng và nỗ lực để hoàn thành tốt các nhiệm vụ, xứ mệnh được giao; đồng thời cũng chỉ đạo Liên đoàn Địa chất và Khoáng sản biển cần phát huy vai trò của mình trong thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu, điều tra cơ bản về địa chất, khoáng sản, địa chất môi trường, địa chất tai biến, thăm dò khoáng sản trên vùng biển, hải đảo Việt Nam.
Ông Nguyễn Tiến Thành, Liên đoàn trưởng Liên đoàn Địa chất và Khoáng sản biển phát biểu
Cũng tại buổi lễ, thay mặt cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của Liên đoàn, đồng chí Nguyễn Tiến Thành, Liên đoàn trưởng Liên đoàn Địa chất và Khoáng sản biển đã bày tỏ sự quyết tâm và nỗ lực thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao, góp phần thực hiện thành công nhiệm vụ điều tra cơ bản, địa chất của ngành tài nguyên và môi trường, đưa Liên đoàn trở thành một đơn vị nòng cốt và hoạt động có hiệu quả trong lĩnh vực điều tra cơ bản về địa chất và khoáng sản biển.
Thứ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà tặng hoa chúc mừng Lãnh đạo Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam và Liên đoàn Địa chất và Khoáng sản biển
Theo Website Bộ TNMT.