Thực thi Luật Bảo vệ môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường lập báo cáo hiện trạng môi trường quốc gia 05 năm một lần; hằng năm Bộ Tài nguyên và Môi trường tiến hành xây dựng Báo cáo chuyên đề môi trường quốc gia. Năm 2014, Báo cáo môi trường quốc gia đã được phê duyệt chủ đề về “Môi trường nông thôn”. nhằm phân tích các vấn đề liên quan đến môi trường nông thôn của Việt Nam trong giai đoạn 2010 – 2014.
Với khoảng 67% dân số cả nước, nông thôn Việt Nam đang trên con đường đổi mới và đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới được triển khai đã đem lại những thay đổi đáng kể về đời sống, hạ tầng kỹ thuật cũng như cảnh quan môi trường nhiều vùng nông thôn. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội mạnh mẽ là những nguy cơ không nhỏ về ô nhiễm môi trường.
Thông qua những đánh giá về hiện trạng môi trường và công tác quản lý, Báo cáo nhận định một số vấn đề bức xúc, nổi cộm về môi trường nông thôn bao gồm: pháp triển sản xuất chưa quan tâm đúng mức đến công tác bảo vệ môi trường; thu gom và xử lý chất thải rắn sinh hoạt nông thôn còn hạn chế; chưa kiểm soát được chất thải bao bì, hóa chất bảo vệ thực vật; khó khăn trong kiểm soát ô nhiễm môi trường làng nghề; công tác quản lý môi trường nông thôn còn đan xen; thiếu đơn vị đầu mối quản lý; tỷ lệ dân cư nông thôn được cấp nước sạch và điều kiện vệ sinh môi trường nông thôn còn thấp.
Toàn cảnh Lễ công bố
Chính vì vậy, việc đánh giá, phân tích nguyên nhân, hiện trạng, tác động và xu hướng các vấn đề có liên quan đến môi trường nông thôn tại Việt Nam sẽ hỗ trợ cho việc xem xét điều chỉnh, bổ sung các chính sách, kế hoạch và giải pháp nhằm quản lý và bảo vệ môi trường nông thôn. Báo cáo được xây dựng trên cơ sở nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác bảo vệ môi trường nông thôn trong quá trình đổi mới, phát triển và các khó khăn, thách thức trong giai đoạn hiện nay.
Từ phân tích đánh giá, phân tích hiện trạng môi trường và công tác quản lý môi trường nông thôn, Báo cáo môi trường quốc gia 2014 - Môi trường nông thôn cũng đưa ra một số kiến nghị với Quốc hội và Chính phủ và các địa phương nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý; phòng ngừa, giảm thiểu ô nhiễm; từng bước cải thiện, nâng cao chất lượng môi trường và đảm bảo các mục tiêu xây dựng nông thôn mới ở nước ta. Đó là, tiếp tục hoàn thiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường nông thôn một cách có hệ thống và đồng bộ; kiện toàn bộ máy tổ chức quản lý môi trường nông thôn theo hướng tập trung và toàn diện; tập trong chỉ đạo giải quyết dứt điểm các vấn đề bức xúc về môi trường; rà soát, điều chỉnh bộ tiêu chí, đặc biệt là nhóm tiêu chí về môi trường trong Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, đảm bảo tính khả thi, phù hợp với điều kiện nông thôn hiện nay; kiện toàn bộ máy thực thi công tác bảo vệ môi trường các cấp, đặc biệt là cấp xã; triển khai các chính sách, quy định pháp luật về bảo vệ môi trường nông thôn một cách có hiệu quả...
Phát biểu tại Lễ công bố, Thứ trưởng Bùi Cách Tuyến hy vọng rằng, Báo cáo sẽ trở thành một tài liệu quen thuộc và hữu ích không chỉ đối với các đại biểu Quốc hội, các nhà quản lý, các nhà hoạch định chính sách, các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu mà còn đối với những người đã, đang và sẽ góp sức mình bảo vệ và cải thiện chất lượng môi trường nói chung, môi trường nông thôn nói riêng ngày càng xanh - sạch - đẹp hơn, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường Hoàng Dương Tùng giới thiệu Báo cáo môi trường quốc gia 2014
Giới thiệu Báo cáo tại Lễ công bố, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường Hoàng Dương Tùng cho biết, Báo cáo môi trường quốc gia 2014 - Môi trường nông thôn được xây dựng gồm 6 chương. Chương 1: Những đặc trưng của khu vực nông thôn, các lĩnh vực sản xuất chính và quá trình đổi mới ở nông thôn. Chương 2: Phân tích các sức ép đối với môi trường nông thôn. Chương 3: Đánh giá hiện trạng môi trường nông thôn trong giai đoạn từ năm 2010 - 2014. Chương 4: Những tác động tiêu cực của sự suy giảm chất lượng và ô nhiễm môi trường ở nông thôn đến sức khỏe người dân, hoạt động phát triển kinh tế - xã hội, cảnh quan sinh thái và dẫn đến xung đột môi trường. Trong Chương 5, vấn đề quản lý môi trường nông thôn được tập trung phân tích, đánh giá về các kết quả đã đạt được, những tồn tại, bất cập trong công tác quản lý và bảo vệ môi trường nông thôn cũng như kết quả triển khai tiêu chí môi trường thuộc Chương trình nông thôn mới. Chương 6 đưa ra nhận định về một số vấn đề bức xúc về môi trường nông thôn và đề xuất các giải pháp đồng bộ gồm các giải pháp chung về chính sách, pháp luật, kiện toàn bộ máy thực thi, huy động tài chính, tăng cường kiểm tra, giám sát cũng như các giải pháp ưu tiên để giải quyết các vấn đề bức xúc, có xem xét đến yếu tố vùng miền trong định hướng quản lý môi trường nông thôn.
Theo Website Bộ TNMT.