Cơ chế tín chỉ chung (JCM) là cơ chế trong khuôn khổ hợp tác phát triển các-bon thấp giữa Việt Nam và Nhật Bản nhằm thúc đẩy việc đầu tư, chuyển giao và phổ biến các công nghệ, sản phẩm, hệ thống, dịch vụ và cơ sở hạ tầng phát thải các-bon thấp ở các lĩnh vực khác nhau để hướng tới phát triển các-bon thấp ở Việt Nam, hỗ trợ thực hiện cam kết quốc tế về nỗ lực giảm nhẹ phát thải khí nhà kính của Nhật Bản và đóng góp vào mục tiêu chung của quốc tế trong ứng phó với biến đổi khí hậu.
Tại Cuộc họp lần thứ 3 tổ chức vào ngày 14 tháng 01 năm 2015 tại Hà Nội, Ủy ban Hỗn hợp Cơ chế JCM đã phê duyệt 03 phương pháp luận, bao gồm: Cải thiện hiệu quả năng lượng thông qua lắp đặt bộ đo tốc độ điện tử; Hệ thống điều hòa không khí hiệu năng cao cho các tòa nhà công cộng; Tiết kiệm năng lượng cho các tòa nhà thương mại thông qua các thiết bị hiệu năng cao. Dựa trên các phương pháp luận được phê duyệt này, các bên tham gia dự án đã xây dựng Văn kiện thiết kế dự án đăng ký theo Cơ chế JCM và đệ trình Ủy ban Hỗn hợp xem xét, phê duyệt. Bên cạnh đó, để tiếp tục thúc đẩy triển khai thực hiện thêm các dự án thí điểm, trình diễn theo Cơ chế JCM tại ViệtNam, Ủy ban Hỗn hợp cũng đã tiếp nhận và xem xét 02 dự thảo phương pháp luận là Lắp đặt biến áp tiết kiệm điện năng trong lưới phân phối điện và Xử lý yếm khí chất thải hữu cơ trong sản xuất khí sinh học cho chợ đầu mối Bình Điền, thành phố Hồ Chí Minh.
Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà phát biểu khai mạc tại cuộc họp
Phát biểu khai mạc tại cuộc họp, Thứ trưởng Trần Hồng Hà bày tỏ sự cảm ơn chân thành và đánh giá cao sự nỗ lực của các cơ quan có liên quan của Việt Nam và Nhật Bản trong quá trình triển khai thực hiện Cơ chế JCM và mong muốn tiếp tục nhận được sự hợp tác chặt chẽ, tiến tới thực hiện các dự án JCM trong thời gian tới.
Thứ trưởng cho biết, kể từ sau Cuộc họp lần thứ 3 của Ủy ban Hỗn hợp, các cơ quan có liên quan của Việt Nam và Nhật Bản, cũng như các doanh nghiệp của hai nước đã có nhiều cố gắng nhằm đẩy mạnh hơn nữa việc triển khai thực hiện Cơ chế tại Việt Nam và đến nay đã đạt được một số kết quả quan trọng. Về phía Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành Thông tư số 17/2015/TT-BTNMT ngày 06/4/2015 quy định việc xây dựng và thực hiện dự án theo Cơ chế tín chỉ chung trong khuôn khổ hợp tác Việt Nam và Nhật Bản nhằm quản lý thống nhất các hoạt động liên quan đến Cơ chế JCM tại Việt Nam. Về phía các bên tham gia dự án, sau khi 03 phương pháp luận được Ủy ban Hỗn hợp nhất trí thông qua, các bên có liên quan của Việt Nam và Nhật Bản đã tích cực chuẩn bị, xây dựng tài liệu thiết kế dự án và các tài liệu có liên quan để Ủy ban Hỗn hợp xem xét đăng ký theo Cơ chế JCM.
Thứ trưởng cũng bày tỏ vui mừng khi được biết tại cuộc họp này, Ủy ban Hỗn hợp sẽ xem xét và đăng ký cho dự án đầu tiên triển khai thực hiện ở Việt Nam; đồng thời 02 dự án khác đang trong quá trình lấy ý kiến công chúng và sẽ sớm gửi đến Ủy ban Hỗn hợp xem xét để đăng ký. Đây là một dấu mốc quan trọng, tạo tiền đề cho việc triển khai đăng ký các dự án tiếp theo của Cơ chế JCM. Vì vậy, ngoài các dự án này, Ủy ban Hỗn hợp sẽ xem xét và cho ý kiến với 02 phương pháp luận được đề xuất.
Theo Thứ trưởng, quá trình triển khai Cơ chế JCM ở Việt Nam còn chậm, chưa tương xứng với tiềm năng hợp tác trong Cơ chế này của hai nước. Nguyên nhân chủ yếu là do đây là một cơ chế mới với cả phía Nhật Bản và phía Việt Nam nên vẫn còn nhiều vướng mắc liên quan đến thể chế, chính sách, thủ tục hoạt động từ phía các doanh nghiệp và các cơ quan liên quan. Thứ trưởng đề nghị sau cuộc họp này các cơ quan có liên quan của Việt Nam và Nhật Bản phối hợp tiến hành các công việc như: Rà soát việc triển khai thực hiện Cơ chế JCM ở Việt Nam, trong đó tập trung thảo luận những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện, các giải pháp tháo gỡ; báo cáo Ủy ban Hỗn hợp xem xét, sửa đổi bổ sung những thủ tục, quy định không phù hợp, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp thực hiện các dự án thuộc Cơ chế; tiếp tục thảo luận việc ban hành các hướng dẫn chi tiết cho các doanh nghiệp thực hiện các dự án thuộc Cơ chế một cách dễ dàng, hiệu quả. Đặc biệt, cần xây dựng các tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp phù hợp của hai bên cho các dự án thuộc cơ chế JCM và thiết lập một cơ chế tài chính rõ ràng và cụ thể cho các dự án; thảo luận cơ chế phân bổ tín chỉ sau khi dự án đi vào thực hiện nhằm đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng của nước tài trợ (Chính phủ Nhật Bản), nước tiếp nhận (Chính phủ Việt Nam) cũng như doanh nghiệp Nhật Bản và Việt Nam theo nguyên tắc công bằng nhằm đảm bảo tính bền vững của Cơ chế và tạo động lực để các doanh nghiệp của hai nước tích cực tham gia Cơ chế. Ủy ban Hỗn hợp cần trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm quản lý mạng lưới JCM trên phạm vi toàn cầu.
Ngài Katsuro Nagai - Công sứ Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam phát biểu tại cuộc họp
Phát biểu tại cuộc họp, ngài Katsuro Nagai - Công sứ Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam đánh giá cao mối quan hệ hợp tác lâu dài và bền chặt của hai nước Việt Nam – Nhật Bản trong thời gian vừa qua. Đặc biệt, việc triển khai thực hiện Cơ chế Tín chỉ chung trong khuôn khổ Bản ghi nhớ hợp tác phát triển các-bon thấp Việt Nam – Nhật Bản đã tạo điều kiện thuận lợi trong việc thúc đẩy các nghiên cứu của hai bên liên quan góp phần giảm phát thải khí nhà kính, bảo vệ môi trường, hướng tới mục tiêu phát triển kinh tế các-bon thấp, góp phần vào nỗ lực chung toàn cầu nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu. Thông qua việc đăng ký JCM cho 2 dự án “Lái xe sinh thái thông qua sử dụng bộ đo tốc độ điện tử” và “Tiết kiệm năng lượng trong các bệnh viện và khách sạn”, ngài Công sứ hy vọng những kết quả của các dự án đó sẽ nhanh chóng giải quyết được các vấn đề rác thải, giao thông, năng lượng mà Việt Nam đang phải đối mặt.
Tại cuộc họp, các bên tham gia dự án đã cùng nhau thảo luận, chia sẻ các vấn đề liên quan đến các dự án đã triển khai đăng ký và dự án đang lấy ý kiến góp ý; đồng thời giới thiệu 2 phương pháp luận mới được đề xuất trong dự án Lắp đặt biến áp tiết kiệm điện năng trong lưới phân phối điện và Xử lý yếm khí chất thải hữu cơ trong sản xuất khí sinh học cho chợ đầu mối Bình Điền, thành phố Hồ Chí Minh.
Theo Website Bộ TNMT.