Đo đạc, giao đất - vấn đề mấu chốt

     Theo phân tích của các chuyên gia, vấn đề cốt lõi dẫn đến chậm hoàn thành các mục tiêu về quản lý đất đai sau 10 năm thực hiện Nghị quyết số 28 của Bộ Chính trị là do công tác cắm mốc, đo đạc ranh giới còn chậm.

Theo báo cáo của các tỉnh thành trong cả nước, trong tổng số 447 tổ chức đang quản lý sử dụng đất nông- lâm nghiệp thì bản đồ giải thửa và đo đạc của 62 tổ chức không còn sử dụng được do không được chỉnh lý biến động; 385 tổ chức chưa có bản đồ địa chính thành lập riêng của mình. Diện tích đất của các nông lâm trường chủ yếu mới được khoanh bao theo phạm vi trước khi sắp xếp, chưa thể hiện chi tiết các loại đất bên trong nông lâm trường.

Mặc dù Chính phủ đã có văn bản chỉ đạo, Bộ TN&MT đã hướng dẫn chi tiết việc cắm mốc, đo đạc ranh giới đất nông lâm trường song đến nay phần lớn các nông lâm trường trong cả nước chậm thực hiện. Đó cũng là nguyên nhân dẫn đến việc làm thủ tục giao đất, thuê đất và cấp Giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất tại các công ty nông lâm nghiệp chưa hoàn thành.

Theo quy định, các công ty nông- lâm nghiệp phải chuyển sang thuê đất khi thực hiện quá trình sắp xếp, đổi mới. Sau khi rà soát, đơn vị nào có nhu cầu cần bao nhiêu thì phải thuê đất của Nhà nước, cắm mốc rõ ràng và được cấp giấy chứng nhận sử dụng đất. Song, hiện cả nước còn 43,49% diện tích chưa cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nhiều nông lâm trường đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trước khi được sắp xếp lại nhưng nay, sau quá trình sắp xếp, thay đổi chế độ sử dụng và thu hẹp quy mô đất đai nhưng chưa làm thủ tục điều chỉnh hoặc cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Phát biểu tại cuộc họp liên quan tình hình thực hiện xác định ranh giới, đo đạc bản đồ địa chính, đăng ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử đất đối với công ty nông, lâm nghiệp; Thứ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà nhấn mạnh, trong thời gian tới Tổng cục Quản lý đất đai cần tập trung hơn nữa cho việc lập phương án sử dụng đất; lập hồ sơ ranh giới sử dụng đất; đo đạc, lập bản đồ địa chính; giao đất, cho thuê đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với các nông, lâm trường; đẩy mạnh thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng đất tại các nông, lâm trường quốc doanh nhằm thực hiện hiệu quả chủ trương lớn trong chính sách phát triển kinh tế xã hội của Đảng và Nhà nước.

Còn Giáo sư Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, một trong những giải pháp ưu tiên để góp phần quản lý bền vững tài nguyên rừng chính là thu hồi một phần diện tích rừng tự nhiên từ lâm trường để giao lại cho cộng đồng, nhóm hộ trong từng trường hợp cụ thể. Tuy nhiên, quá trình giao đất cũng cần kết hợp mô hình hợp tác xã để bảo vệ nguồn đất không bị thất thoát.

Cần chính sách ưu đãi

 Để tháo gỡ những khó khăn liên quan đến đất đai tại các công ty nông lâm nghiệp, mới đây UBND TP HCM và nhiều địa phương kiến nghị các Bộ, ngành Trung ương có chính sách ưu đãi về đơn giá thuê đất đối với các công ty nông, lâm trường để giảm bớt khó khăn, tạo điều kiện cho doanh nghiệp ổn định sản xuất. Cụ thể, miễn thu tiền thuê đất trong thời gian trước khi các công ty nông, lâm nghiệp được cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành Quyết định cho thuê đất. Trường hợp không thể miễn tiền thuê đất thì Bộ Tài chính chấp thuận đơn giá thuê đất để tính truy thu tiền thuê đất được xác định theo chính sách và giá đất tại thời điểm thuê đất...

Cùng với việc tăng cường giám sát việc xử lý các trường hợp vi phạm pháp luật đất đai; trong báo cáo gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội (3/2015), Chính phủ đã kiến nghị Quốc hội rà soát, hoàn thiện chính sách có liên quan đến đất đai của các nông lâm trường.

Đồng thời, Chính phủ cũng kiến nghị Quốc hội quan tâm bố trí kinh phí từ ngân sách Trung ương để hỗ trợ các địa phương thực hiện việc đo đạc, lập hồ sơ địa chính làm cơ sở để giao đất, cho thuê đất và cấp Giấy Chứng nhận quyền dử dụng đất tại các nông lâm trường trong cả nước.

Theo Website Bộ TNMT.