Luật Bảo vệ môi trường năm 2014 đã quy định chất thải nguy hại là chất thải chứa yếu tố độc hại, phóng xạ, lây nhiễm, dễ cháy, dễ nổ, gây ăn mòn, gây ngộ độc hoặc có đặc tính nguy hại khác. Trong thời gian qua, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đã phối hợp với các Bộ, ngành và địa phương trong việc xây dựng, trình ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật bảo vệ môi trường năm 2014, trong đó đã quy định cụ thể về quản lý chất thải nguy hại. Đặc biệt, trong năm 2015, Bộ TN&MT đã trình ban hành Nghị định số 38/2015/NĐ-CP ngày 24/04/2015 của Chính phủ về quản lý chất thải và phế liệu và ban hành Thông tư số 36/2015/TT-BTNMT ngày 30/6/2015 về quản lý chất thải nguy hại. Qua đó, Bộ TN&MT đã vừa bảo đảm mục tiêu quản lý nhà nước về quản lý chất thải nguy hại, vừa tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, cá nhân tham gia thực hiện thủ tục về quản lý chất thải nguy hại.
Theo đó, Bộ đã bổ sung, hoàn thiện các quy định về hướng dẫn quản lý chất thải nguy hại phát sinh từ các cơ sở nhỏ lẻ, vận chuyển chất thải nguy hại từ các cơ sở nhỏ lẻ đến kho chứa tập trung của doanh nghiệp. Cụ thể, khoản 1 Điều 24 Thông tư số 36/2015/TT-BTNMT đã quy định: Sở TN&MT lập, trình Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh phê duyệt kế hoạch thu gom, vận chuyển, lưu giữ, trung chuyển chất thải nguy hại đối với các chủ nguồn thải chất thải nguy hại có số lượng chất thải nguy hại phát sinh thấp hơn 600 kg/năm hoặc chủ nguồn thải chất thải nguy hại ở vùng sâu, vùng xa, khu vực chưa đủ điều kiện cho chủ xử lý chất thải nguy hại trực tiếp vận chuyển.
Bộ TN&MT cũng đã bổ sung, hoàn thiện các quy định cấp phép xử lý tại các bệnh viện trong quy định tại điểm c khoản 10 Điều 9 Nghị định số 38/2015/NĐ-CP, đó là “cơ sở y tế có công trình xử lý chất thải y tế nguy hại đặt trong khuôn viên để thực hiện việc tự xử lý và thu gom, xử lý chất thải y tế nguy hại cho các cơ sở y tế lân cận thì không được coi là cơ sở xử lý chất thải nguy hại và không thuộc đối tượng cấp Giấy phép xử lý chất thải nguy hại”. Mặt khác, khoản 2 Điều 23 Thông tư số 36/2015/TT-BTNMT đã quy định: Sở TN&MT lập, trình UBND cấp tỉnh phê duyệt kế hoạch thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải y tế nguy hại trên địa bàn bảo đảm phù hợp với điều kiện của địa phương và quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường; UBND cấp tỉnh báo cáo Bộ TN&MT và Bộ Y tế về kế hoạch đã được phê duyệt.
Đồng thời, về quản lý chất thải nguy hại xuyên biên giới và chất thải nguy hại đã nhập khẩu và không có khả năng tái xuất trở lại, Luật Bảo vệ môi trường và các văn bản hướng dẫn thi hành đã quy định về quản lý chất thải nguy hại xuyên biên giới. Mặt khác, tại Thông tư số 36/2015/TT-BTNMT và Thông tư liên tịch số 178/2015/TTLT-BTC- BNNPTNT-BTNMT-BYT ngày 12/11/2015 của các Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Y tế hướng dẫn thực hiện cơ chế hải quan một cửa đã quy định cụ thể TTHC vận chuyển xuyên biên giới chất thải nguy hại và TTHC này được thực hiện theo cơ chế một cửa quốc gia.
Ngoài ra, Thông tư số 36/2015/TT-BTNMT cũng đã bỏ đi quy định về việc nộp phiếu phân tích trong Hồ sơ đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại để tạo thuận tiện cho quá trình đăng ký và cấp sổ đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại nhưng chủ nguồn thải vẫn phải có trách nhiệm trong việc phân định và phân loại chất thải nguy hại theo quy định.
Bên cạnh các quy định pháp lý đã ban hành, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc (KOICA) để thực hiện dự án “Thiết lập hệ thống kê khai điện tử quản lý tổng hợp chất thải nguy hại tại Việt Nam” để hỗ trợ quá trình cấp phép và quản lý chất thải nguy hại, giảm thiểu giấy tờ, tạo thuận lợi cho cá nhân, tổ chức đăng ký cấp phép theo tinh thần cải cách hành chính. Đặc biệt, với việc giải quyết thủ tục hành chính vận chuyển xuyên biên giới chất thải nguy hại đã được Bộ kết nối với cổng thông tin một cửa quốc gia để giải quyết thủ tục hành chính trên môi trường mạng. Ngoài ra, các văn bản giải đáp, hướng dẫn thực hiện và các văn bản pháp quy về quản lý chất thải đều được cập nhật tại địa chỉ http://www.quanlychatthai.vn để các cá nhân, tổ chức có thể tìm hiểu các nội dung liên quan đến hoạt động quản lý chất thải nguy hại.
Công tác quản lý về chất thải nguy hại là vấn đề quan trọng của quốc gia, vì vậy, cần có sự tham gia mạnh mẽ hơn nữa của các bộ, ngành, địa phương trong thời gian tới để quản lý và xử lý an toàn chất thải nguy hại nhằm giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm môi trường và hạn chế các tác động xấu tới sức khỏe con người.