* 20 giây có một trẻ em chết vì nguồn nước uống

Điều đó có làm bạn giật mình. 20 giây – chỉ chớp mắt vài cái đã lấy đi sinh mạng của một đứa trẻ. Mà đứa trẻ ấy chết vì gì, vì nguồn nước uống – thứ mà ta tưởng rằng có thể cung cấp được ngay.

Trong tài liệu tuyên truyền mà Cục Quản lý tài nguyên nước phát ra còn có những số liệu đáng phải suy ngẫm. Đó là cứ mỗi giờ có 38 người chết bởi các bệnh liên quan đến nguồn nước. Mỗi năm có khoảng 3,5 triệu người chết do các bệnh liên quan đến nguồn nước.  Vào bất cứ thời điểm nào, một nửa số giường bệnh trên thế giới là dành cho các bệnh nhân bị các bệnh lây lan qua đường nước. Trung bình, mỗi phụ nữ châu Phi mất 4 tiếng/ ngày để đi lấy nước, mà chưa chắc rằng nguồn nước ấy đảm bảo vệ sinh.

Đó là nguồn nước với sức khỏe. Còn nước với việc làm như chủ đề Ngày nước năm nay?

Cũng theo thông tin từ Cục Quản lý tài nguyên nước, 1,5 tỷ người đang làm việc trong các lĩnh vực liên quan đến nước và hầu hết các công việc đều phụ thuộc vào nước. Khoảng 90% việc làm trong nông nghiệp, 30% việc làm trong công nghiệp và 10% việc làm trong các ngành dịch vụ liên quan đến nước. Đặc biệt là hơn 1 tỷ người hoạt động trong lĩnh vực nông – lâm – ngư  nghiệp, nước sạch và đủ là điều kiện tiên quyết quyết định sự tồn tại của họ.

Thực tế, hàng triệu nông dân không thể canh tác nếu những cánh đồng không có nước. Các công nhân trong các nhà máy cũng không thể sản xuất nếu không có nước. Càng công nghiệp hóa hiện đại hóa càng cần có nước. Nguồn nước giờ đây đã trở thành sức mạnh của mỗi quốc gia. Không có nước thì không có việc làm.

* Thách thức nguồn nước

Trong thông điệp Ngày Nước thế giới năm nay, Liên Hợp Quốc nhấn mạnh: Nuôi sống 7 tỷ người không phải việc dễ dàng. Bởi hiện có quá nhiều thách thức về nước.

Đó là hiện có khoảng hơn 650 triệu người chưa tiếp cận với nguồn nước được cải thiện. Từ năm 2011 đến 2050, dân số thế giới tăng khoảng 33% (từ 7 tỷ lên 9,3 tỷ người) và nhu cầu lương thực sẽ tăng khoảng 70%. Nguồn nước nào cho sinh hoạt và sản xuất lương thực?

Ở Việt Nam, tài nguyên nước đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Đó là, nguồn nước có hạn, nguy cơ suy thoái, cạn kiệt nguồn nước có chiều hướng gia tăng: tăng trưởng kinh tế nhanh, đời sống người dân ngày càng cao khiến cho nhu cầu sử dụng nước ngày càng tăng trong khi nguồn nước có hạn và hiệu quả sử dụng nước còn thấp. Khai thác nước chưa được kiểm soát chặt chẽ, tình trạng ô nhiễm, suy thoái, cạn kiệt nguồn nước đang ngày càng gia tăng cả về mức độ nghiêm trọng và phạm vi ảnh hưởng. Tiếp đó là, lũ lụt, hạn hán, xâm nhập mặn, ngập úng, nước biển dâng, các tác động của biến đổi khí hậu tới tài nguyên nước. Hạn hạn và xâm  nhập mặn đang diễn ra hết sức nghiêm trọng tại đồng bằng   sông Cửu Long là một trong những thách thức lớn chúng ta đang phải đối mặt.

* Bắt đầu với tâm thức tiết kiệm nước.

Đã đến lúc chúng ta phải nghĩ về việc bảo vệ tài nguyên nước một cách toàn diện.

Hàng loạt giải pháp chúng ta đã thực hiện. Từ hoàn thiện thể chế đến tăng cường theo dõi biến động về tài nguyên nước, thực  hiện quy hoạch; từ tăng cường hợp tác quốc về đến thanh kiểm tra toàn diện; từ áp dụng các biện pháp công trình đến các công cụ kinh tế; từ kiện toàn bộ máy quản lý tài nguyên nước đến tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng về sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả…

Đặc biệt, nguyên tắc “người dùng nước phải trả tiền” đã được đưa vào quy định của Luật Tài nguyên nước theo quy định về “Tiền cấp quyền khai thác” là một điểm nhấn quan trọng để ràng buộc trách nhiệm bảo vệ tài nguuyeen nước đến từng người dân. Nước đã được coi là sản phẩm hàng hóa; các hoạt động bảo vệ, phát triển tài nguyên nước được thực hiện theo hướng xã hội hóa; có chính sách khuyến khích các tổ chức, cá nhân tham gia phát triển các dịch vụ về nước và sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả.

Hy vọng, các chính sách vĩ mô sẽ từng bước hạn chế được tình trạng khan hiếm nước, cạnh tranh về nước. Thế nhưng, mỗi người đều sử dụng nước hàng ngày thì mỗi người hãy bắt đầu ngày mới với tâm thức tiết kiệm nước.

Nguồn: Website Bộ TN&MT.