 |
| Những tấm năng lượng mặt trời Carocell đã giải được nỗi lo nước ngọt tại Cà Mau. |
|
Nguồn nước ngọt ở Cà Mau đang bị nhiễm mặn trầm trọng. Trước tình trạng đó, Bộ TN&MT đã phối hợp cùng các Bộ, ngành đã thí điểm ứng dụng công nghệ Tấm năng lượng mặt trời Carocell xử lý nước nhiễm mặn cấp nước cho sinh hoạt. Bước đầu, mô hình đã mang lại hi vọng cho việc “thỏa cơn khát” nước ngọt tại cực Nam Tổ quốc.
“Ác mộng” xâm mặn!
Cà Mau, giữa nơi được coi là “rốn” nước miền cực Nam tổ quốc đang phải đối mặt với vấn đề xâm mặn, thiếu nước ngọt trầm trọng. Từ năm 1972 đến nay, theo thống kê cho thấy mực nước biển tăng trung bình từ 0,735cm/năm. Sự gia tăng này tuy không nhiều nhưng đã làm ảnh hưởng đến biên độ thủy triều, một nhân tố quan trọng và tác động trực tiếp tới xâm nhập mặn vào nguồn nước. “Ác mộng biển lấn bờ” đã làm “vỡ giấc mơ” ngọt hóa tại nhiều địa phương của Cà Mau khi diện tích bị nhiễm mặn càng gia tăng, gây áp lực tới 98% đất ngập nước của tỉnh.
Bên cạnh đó, nhiệt độ tăng cao kéo theo sự bốc hơi trong không khí là nguyên nhân trực tiếp gây ra tình trạng hạn hán. Theo dự đoán lưu lượng nước sông Mê Kông sẽ giảm từ 2 đến 24% trong mùa khô, chỉ tăng từ 7 – 15% vào mùa mưa, dẫn đến tình trạng làm giảm lượng nước ngọt dẫn về ngọt hóa bán đảo Cà Mau. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do hạn hán và ảnh hưởng của các công trình thủy điện phía thượng nguồn.
Tình trạng khai thác nước ngầm tràn lan, thiếu kiểm soát tại tỉnh Cà Mau nói riêng và ĐBSCL nói chung đã góp phần rất lớn tạo ra tình trạng sụt giảm tầng nước ngầm của cả vùng. Các chất thải từ hoạt động kinh doanh, sản xuất của người dân nơi đây vẫn hàng ngày được thải vào môi trường kênh rạch. Theo thống kê của Sở TN&MT Cà Mau, lượng nước thải không qua xử lý tại Cà Mau là 30.000 m3/ ngày. Với những tác động trên đã biến “giấc mơ” nước ngọt trở nên càng xa vời và khan hiếm tại Cà Mau, do đó các giải pháp để tăng cường nguồn nước ngọt cho dân cư nhất là dân cư ven biển là một việc làm cần thiết.
Đưa nước về miền đất... khát
Đứng trước những thách thức này, việc áp dụng tấm năng lượng mặt trời Carocell dường như đã nhen nhóm lên hi vọng cho “bài toán” nước ngọt từ nước nhiễm mặn tại Cà Mau. Công nghệ lọc nước Carocell là một bước đột phá trong việc làm sạch nước bằng năng lượng mặt trời với hiệu suất dùng năng lượng mặt trời để chưng cất đạt tới mức 65% và hiệu suất cao nhất có thể lên đến hơn 80%, hiệu suất cao hơn hẳn so với hầu hết các sản phẩm cùng loại.
Quy trình hoạt động của hệ thống này như sau: Hệ thống tiếp nhận nước đầu vào tự chảy qua đường ống phía trên của thiết bị. Nước biển từ từ chảy xuống và được phân tán đồng đều trên toàn bộ diện tích thu bức xạ mặt trời (làm bốc hơi nước). Nhờ có năng lượng mặt trời làm nóng nước lên rồi nước sẽ bay hơi và sau đó ngưng tụ lại phía bên trong tấm panel bằng nhựa composite bao quanh. Những giọt nước cất thu được sẽ chảy xuống phía dưới của thiết bị và theo vòi chảy ra ngoài.
Sản lượng nước tinh khiết thu được đạt được hiệu suất cao là do cách thiết kế hệ thống chưng cất độc đáo. Thiết kế bao gồm nhiều lớp composite của tấm panel không thấm nước bao quanh và phần xử lý bề mặt của bộ thu năng lượng mặt trời. Đồng thời, không khí ẩm lưu chuyển tạo ra ngưng tụ trên bề mặt trước và sau của tấm panel bao quanh. Nhờ đó, chất lượng nước sạch thu được qua quá trình chưng cất đạt độ tinh khiết là 0,5-2,0ppm (TDS), tổng chất rắn hòa tan (nước biển là 35.000ppm TDS). Chưng cất nước loại bỏ được tất cả các vi khuẩn và các mầm bệnh, do đó cũng loại bỏ được các bệnh truyền nhiễm qua môi trường.
Hiện, mô hình đang được ứng dụng tại ấp Hiệp Dư, xã Nguyễn Huân, huyện Đầm Dơi, Cà Mau. Đây là khu vực đời sống vô cùng thiếu thốn, người dân sống chủ yếu bằng nghề sông nước, nguồn nước sinh hoạt chủ yếu dựa vào nước tự nhiên. Qua một thời gian thí điểm, mô hình đã cung cấp 12 lít nước sạch hàng ngày từ nước nhiễm mặn, đồng thời giảm 50 -70% chi phí nhiên liệu đun nấu cho các gia đình.
Có thể khẳng định trong lúc việc đầu tư hệ thống nước sạch đến tận vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa của Cà Mau còn nhiều khó khăn thì việc sử dụng hệ thống lọc nước bằng năng lượng mặt trời Carocell là một giải pháp hiệu quả, nhằm nâng cao chất lượng nguồn nước và cải thiện đời sống của người dân nơi đây.
Thụy Anh