Trong nhiều năm qua, môi trường đang là vấn đề nóng của toàn nhân loại. Song song với quá trình phát triển kinh tế và những thành tựu đạt được, TP.HCM phải đối mặt với nhiều thách thức đáng quan ngại về môi trường. Khí hậu ngày càng khắc nghiệt, mưa bão lũ quét thất thường, suy thoái đất, nước, suy giảm nguồn tài nguyên, ô nhiễm môi trường xảy ra trên diện rộng… Con người đã tác động quá nhiều đến môi trường, khai thác đến mức cạn kiệt các nguồn tài nguyên, thải nhiều chất độc làm cho môi trường không còn khả năng tự phân hủy, tự làm sạch.
Bảo vệ môi trường chính là bảo vệ sự sống của chúng ta. Nhiều năm qua, Chính phủ đã ban hành hàng loạt các văn bản pháp luật về bảo vệ môi trường nhằm xử lý, răn đe những tổ chức, cá nhân có hành vi làm tổn hại đến môi trường. Thế nhưng như thế vẫn là chưa đủ, cần phải tuyên truyền đến tất cả cộng đồng, mỗi người, mỗi thành viên trong xã hội nhận thức đúng và hành động đúng về bảo vệ môi trường, có như vậy công tác bảo vệ môi trường mới được hiệu quả, đồng bộ và diễn ra rộng khắp trên địa bàn Thành phố cũng như trên toàn quốc.
Nhằm cải thiện chất lượng môi trường và nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý về Môi trường, tại Đại hội Đảng bộ TP.HCM lần thứ IX đã đề ra 6 chương trình đột phá trong đó có chương trình giảm thiểu môi trường giai đoạn 2011 – 2015 do Sở Tài nguyên và Môi trường thường trực phụ trách nhằm mục tiêu tập trung kiểm soát, ngăn chặn và đẩy lùi ô nhiễm không khí, tiếng ồn, nước mặt, nước ngầm, chất thải rắn; khắc phục những khu vực bị ô nhiễm nghiêm trọng; tăng diện tích cây xanh, vườn hoa, thảm cỏ, công viên…, nhất là khu vực trung tâm Thành phố; xây dựng Thành phố xanh, sạch, có môi trường sống tốt; phục hồi các hệ sinh thái, đa dạng sinh học; nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của cộng đồng. Theo đó, Sở Tài nguyên và Môi trường đã đề ra nhiều “chương trình, đề án, dự án về đầu tư công trình xử lý chất thải, nước thải” và đã có nhiều chương trình hành động nhằm tuyên truyền nâng cao nhận thức của thanh thiếu nhi nói riêng và của cả cộng đồng nói chung trong công tác bảo vệ môi trường.
Như chúng ta đã biết, thanh thiếu nhi là lực lượng kế thừa của nước nhà, là lực lượng nắm giữ vận mệnh tương lai của đất nước, ngoài những chương trình, giải pháp tổng thể đã đề ra trong các chính sách quản lý Nhà nước về môi trường hiện tại. Sở Tài nguyên và Môi trường xác định cần phải nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường của cộng đồng và hơn hết cần một sự nhận thức đúng và hành động đúng từ thanh thiếu nhi Thành phố - lực lượng kế thừa trong tương lai là một trong những nhiệm vụ hết sức quan trọng cần hướng tới. Chính vì lý do đó, trong những năm qua, Sở Tài nguyên và Môi trường đã ký kết các chương trình liên tịch với Ủy ban Mặt trận tổ quốc, Hội liên hiệp phụ nữ, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Nông dân, Liên đoàn Lao động Thành phố để thực hiện các chương trình hành động như: Phát động cuộc vận động “Toàn dân tham gia bảo vệ môi trường”. Thành lập 322 câu lạc bộ phụ nữ bảo vệ môi trường. Các hoạt động bảo vệ môi trường trong chiến dịch Mùa hè xanh, đưa hoạt động bảo vệ môi trường vào khu nhà trọ công nhân thành khu nhà trọ xanh – sạch – đẹp.
Sở Tài nguyên và Môi trường đã in và phát hành 430.000 tờ bướm tuyên truyền về bảo vệ môi trường cho các học sinh tiểu học, trung học trên địa bàn các quận – huyện của Thành phố, 40 spot cho Phòng Tài nguyên và Môi trường quận – huyện, tổ chức cuộc thi vẽ tranh về môi trường cho các em học sinh nhân ngày môi trường thế giới 5/6, ngày đa dạng sinh học 22/5, chiến dịch làm cho thế giới sạch hơn được tổ chức vào tháng 9 hàng năm.
Hằng năm, trong chương trình liên tịch giữa Sở Tài nguyên và Môi trường với Thành đoàn TP.HCM có tổ chức 5 ngày chủ nhật xanh với sự tham dự của đông đảo lực lượng Đoàn viên Thanh niên đồng thời qua đó Thành đoàn tổ chức nhân rộng và ra quân trên khắp địa bàn Thành phố. Sở cũng tổ chức các lớp tập huấn về nâng cao nhận thức và kỹ năng bảo vệ môi trường cho các đồng chí là cán bộ Đoàn chủ chốt của các trường Đại học và cán bộ Đoàn chủ chốt của 24 quận huyện toàn Thành phố.
Bên cạnh đó, Đoàn Thanh niên Sở Tài nguyên và Môi trường trong quá trình hoạt động dưới sự chỉ đạo của Đảng ủy và Ban Gíam đốc cũng tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức bảo vệ Môi trường cho các em học sinh tiểu học, trung học. Triển khai nhiều ngày hội thu đổi chất thải nguy hại và Thi công lắp đặt nhiều công trình xử lý nước sinh hoạt cho các trường mầm non; qua đó góp phần nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường cho các em thiếu nhi cũng như tạo điều kiện cho các em được tiếp cận nguồn nước sạch, ý thức được tầm quan trọng của việc sử dụng nước sạch trong cuộc sống sinh hoạt hằng ngày.
Ngoài ra, Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với cơ quan thông tin đại chúng: đăng tin về bảo vệ môi trường, biến đổi khí hậu; thực hiện các phóng sự, chương trình về bảo vệ môi trường, phê phán những hành vi, hành động gây ô nhiễm môi trường, biểu dương việc làm, tấm gương tốt về bảo vệ môi trường…
Tất cả những hoạt động kể trên, ngoài những đối tượng có liên quan thì lực lượng thanh thiếu nhi chiếm một lượng tương đối lớn trong thành phần tham dự. Sở luôn hướng đến thành phần tham dự là lực lượng trẻ trong Đoàn viên Thanh niên với mong muốn rằng các bạn thanh thiếu nhi hiểu đúng rồi từ đó có hành đúng về công tác bảo vệ môi trường, là hành trang mang theo để các thanh thiếu nhi vững bước vào đời trong tương lai.
Với những hoạt động tuyên truyền nêu trên, Sở Tài nguyên và Môi trường hy vọng rằng, tất cả lực lượng thanh thiếu nhi nói riêng và cộng động nói chung hiểu được tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường, qua đó các bạn thanh thiếu nhi cũng như cộng đồng hiểu được và đừng nghĩ rằng bảo vệ môi trường là phải nghiên cứu ra một công trình, một máy móc hiện đại nào đó hay đó là việc của các chuyên gia, các kỹ sư hay của pháp luật mà bằng chính những hành động nhỏ nhặt và cụ thể hàng ngày như: Tiết kiệm điện, nước ở cơ quan cũng như ở nhà. Khuyến khích mọi người sử dụng những bóng đèn tiết kiệm năng lượng, hưởng ứng tắt điện vào giờ trái đất, tắt điện, quạt khi rời khỏi cơ quan, hạn chế sử dụng túi nilon. Phân loại rác tại nhà, không nên tiện tay vứt rác bừa bãi ra ngoài đường khi đi chơi. Tránh vứt rác xuống dòng sông, lòng đường, hè phố. Không bẻ cành, ngắt phá cây xanh, lên án, phê phán những trường hợp không biết giữ gìn và bảo vệ cây xanh nơi công cộng…, chính những hành động nhỏ như vậy là chúng ta cũng góp phần tích cực vào việc bảo vệ môi trường. Chỉ có nhận thức đúng, suy nghĩ đúng mới hành động đúng, và mỗi một hành động nhỏ sẽ góp một phần lớn vào việc hình thành nếp sống văn minh, góp phần bảo vệ môi trường. Đó là những việc nhỏ và đơn giản mà bất kỳ ai cũng có thể làm được. Hy vọng rằng, qua bài tham luận này, lực lượng Đoàn viên hiểu đúng và cùng nhau chung tay thực hiện để góp phần bảo vệ môi trường hình thành nếp sống văn minh hơn, đô thị xanh- sạch- đẹp hơn.
Chi cục Bảo vệ môi trường