Các nhà nghiên cứu cho biết, nguyên nhân chính gây ô nhiễm không khí của Thành phố Hồ Chí Minh là từ hoạt động xả khí thải sản xuất của nhà máy công nghiệp như khu công nghiệp Tân Bình, khu chế xuất Tân Thuận, khu chế xuất Linh Trung... và rất nhiều cơ sở sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp ở cả nội thành và ngoại thành. Trong đó, nhiều nhà máy, cơ sở sản xuất chưa trang bị hệ thống xử lý khí thải, khói bụi hay đã trang bị nhưng chưa đạt chuẩn.

Một nguyên nhân khác là do lưu lượng các loại xe cơ giới và xe máy tại Thành phố Hồ Chí Minh quá lớn. Tình trạng kẹt xe cũng là một áp lực cho không khí khi xảy ra ngày càng thường xuyên, liên tục, nhất là tại khu vực các tuyến đường liên quận đổ về trung tâm.

Ông Trần Nguyên Hiền, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, hiện hệ thống quan trắc không khí tự động của TP đã xuống cấp nhưng vẫn chưa được thay thế, điều này ảnh hưởng đến độ chính xác của hoạt động quan trắc nồng độ ô nhiễm không khí. Chi cục Bảo vệ môi trường Thành phố đang đề xuất các giải pháp thay thế để nắm tình hình tốt hơn.

Ngoài ra, các mức ô nhiễm về bụi, mức ô nhiễm về nồng độ chì và tiếng ồn trong không khí rất lớn. Tình trạng ô nhiễm không khí do chì và NO2 tại các trạm quan trắc là thường vượt tiêu chuẩn. Nồng độ chì đo được tại các trạm quan trắc từ đầu năm 2009 đến nay thường dao động ở ngưỡng 0,22 - 0, 38 g/m³ không khí. Nồng độ NO2 tại các trạm quan trắc cũng vượt tiêu chuẩn (thường dao động ở mức 0,19 - 0,34mg/m³ ) và đang có biểu hiện ngày càng gia tăng.

Nguy hại hơn, tình trạng các doanh nghiệp xả thải lén vào ban đêm, không kiểm soát được hàm lượng các hóa chất đầu vào và đầu ra tại các lò đốt, thiếu máy quan trắc và lưu lượng xe tại Thành phố Hồ Chí Minh chỉ có tăng mà không giảm cũng là một nguyên nhân gây khó khăn cho việc khắc phục tình trạng ô nhiễm không khí trên địa bàn này.

Theo Website Bộ TNMT.