Năm 2016 - 2017, Bộ đã chỉ đạo tập trung thanh tra trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp huyện và cấp xã trong việc quản lý đất đai, trọng tâm là việc quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện; giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; đăng ký đất đai, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dung đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân và việc phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời hành vi vi phạm pháp luật đất đai của người sử dụng đất). Bộ đã tổng hợp kết quả thực hiện trong 2 năm, báo cáo và kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các địa phương xử lý, khắc phục các tồn tại, sai phạm phát hiện qua thanh tra trong năm 2016-2017.

Bộ Tài nguyên và Môi trường đã xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị 01/CT-TTg ngày 03/01/2018 về chấn chỉnh, tăng cường công tác quản lý đất đai và xây dựng hệ thống thông tin đất đai, trong đó có các giải pháp về thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm. Bộ đã ban hành văn bản hướng dẫn, đôn đốc các địa phương thực hiện và yêu cầu báo cáo kết quả trước 30/11/2018. Hàng năm, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã trực tiếp tổ chức các đoàn thanh tra, kiểm tra (theo kế hoạch và đột xuất) để tăng cường phát hiện, xử lý, kiến nghị xử lý các vi phạm về đất đai.

Vai trò giám sát của người dân, cộng đồng dân cư được tăng cường trong dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật đất đai; Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 102/2014/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực đất đai; đồng thời tại các văn bản này cũng làm rõ thêm các hành vi vi phạm luật đất đai, tăng mức xử phạt đối với một số hành vi phạm, quy định biện pháp khắc phục hậu quả mang tính khả thi hơn và quy định rõ hơn trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, người đứng đầu trong việc để xảy ra vi phạm pháp luật đất đai. Ngoài ra, bên cạnh việc hoàn thiện chính sách, pháp luật về công tác thanh tra, kiểm tra chuyên ngành đất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường tiếp tục tăng cường chỉ đạo, đôn đốc các địa phương thực hiện nghiêm các giải pháp trong Đề án, Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ và trực tiếp tổ chức các đoàn thanh tra, kiểm tra để tiến hành thực hiện trên phạm vi cả nước.