.jpg#editor) |
| Bộ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Minh Quang (bên trái) trong “Chương trình Dân hỏi Bộ trưởng trả lời” |
|
Trong Chương trình “Dân hỏi - Bộ trưởng trả lời” tối ngày 1/12, Bộ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Minh Quang đã trả lời thẳng thắn, thấu đáo những câu hỏi xung quanh vấn đề cấp Giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu theo Nghị quyết /2012/QH13 của Quốc hội. Bộ trưởng cũng khẳng định, việc cấp Giấy theo kế hoạch đã có chuyển biến tốt, những tiêu cực, nhũng nhiễu với dân trong việc cấp sổ đỏ lần đầu là có, song không nhiều và Bộ sẽ chỉ đạo địa phương kiểm tra, xử lý. Chúng tôi xin đăng tải cuộc trả lời phỏng vấn của Bộ trưởng.
*Thưa Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang, trước hết xin được bắt đầu ngay với một băn khoăn chung của người dân là đến thời điểm này tiến trình cấp Giấy chứng nhận lần đầu trên toàn quốc theo Nghị quyết số 30/2012/QH13 của Quốc hội đang ở giai đoạn nào rồi? Chúng ta đều biết quỹ thời gian dành cho việc này gần như sắp cạn.
Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang: Có thể nói, việc cấp GCN trong 2 năm qua đã có chuyển biến tốt, đến nay cả nước đã cấp được khoảng 39 triệu GCN lần đầu, đạt gần 90% diện tích các loại đất cần cấp GCN và đạt 90% tổng số trường hợp sử dụng đất đủ điều kiện cấp GCN.
Về kết quả của các tỉnh, thành phố: Đến thời điểm này, cả nước đã có 39 tỉnh, thành phố hoàn thành cơ bản cấp GCN (đạt trên 85% tổng diện tích các loại đất cần cấp). Trong đó, tôi đánh giá rất cao TP.Hồ Chí Minh và các tỉnh Quảng Ninh, Bắc Giang, Sơn La, Hòa Bình, Nghệ An, Bà Rịa - Vũng Tàu đã có tiến bộ vượt bậc và đã được ra khỏi danh sách 22 tỉnh đặc biệt chậm của năm 2012.
Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn 24 tỉnh, thành phố chưa hoàn thành cơ bản (đạt dưới 85% diện tích cần cấp); đặc biệt còn 3 tỉnh còn đạt thấp dưới 70% tổng diện tích cần cấp giấy gồm: Yên Bái, Vĩnh Phúc, Quảng Ngãi.
Để đạt được những kết quả tích cực nêu trên, trong thời gian qua Chính phủ và UBND các địa phương trên cả nước đã tập trung chỉ đạo, thực hiện nhiều giải pháp. Trong đó: Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo sâu sát đối với các Bộ và các địa phương như:Thủ tướng Chính phủ đã ban hành liên tục 02 Chỉ thị: Chỉ thị 1474/CT-TTg và Chỉ thị 05/CT-TTg để đôn đốc, chỉ đạo các địa phương thực hiện những nhiệm vụ và giải pháp rất cụ thể; Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã trực tiếp chủ trì nhiều buổi làm việc với Lãnh đạo các tỉnh, thành phố và các Bộ, ngành có liên quan để chỉ đạo thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc; Đã phê duyệt hỗ trợ 1.000 tỷ đồng cho 42 tỉnh khó khăn để thực hiện cấp Giấy chứng nhận trong hai năm 2012, 2013.
Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng triển khai quyết liệt chỉ đạo của Chính phủ:Tổ chức nhiều buổi làm việc trực tiếp với lãnh đạo UBND các tỉnh, thành phố, nhất là 22 tỉnh, thành phố có tỷ lệ cấp GCN đạt thấp để đánh giá tình hình và đôn đốc, chỉ đạo thực hiện các giải pháp đẩy nhanh tiến độ cấp GCN; Ban Cán sự đảng Bộ TN&MT đã hai lần gửi thư tới Bí thư Tỉnh ủy, Thành ủy và Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố có tỷ lệ cấp GCN thấp đề nghị tập trung lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy và UBND các cấp, các ngành ở địa phương cùng vào cuộc chỉ đạo thực hiện; Tổ chức các đoàn công tác đến các tỉnh để hướng dẫn, tháo gỡ khó khăn trong triển khai cấp GCN.
Ngoài ra các Bộ: Tài chính, Xây dựng, Tư pháp và Văn phòng Chính phủ đã hỗ trợ tích cực hướng dẫn các địa phương giải quyết khó khăn, vướng mắc; phối hợp Bộ Tài nguyên và Môi trường đề xuất Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo thực hiện những giải pháp tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho địa phương.
*Tổ thư ký chương trình nhận được khá nhiều thông tin qua thư từ, email phản ánh việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu vẫn còn nhiều vướng mắc. Xin gửi tới Bộ trưởng trích đoạn một bức thư từ một khán giả ở thành phố Hải Phòng.
“Khu dân cư chúng tôi ở tại ngõ 440, phố Chùa Hàng, phường Dư Hàng Kênh, quận Lê Chân có nguồn gốc đất nông nghiệp, nhưng hiện dân cư đã sinh sống sầm uất, ổn định hàng chục năm nay, đã có đường lớn mở vào. Cách đây mấy năm, theo chỉ đạo của phường, các hộ dân đã nộp hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng mãi không thấy hồi âm và cứ có tin đồn “có dự án” nên không được làm sổ đỏ. Nhưng có người hàng xóm ngay cạnh nhà tôi bỏ ra hơn 100 triệu và đã làm được sổ đỏ cách đây mấy tháng.
Liệu có trường hợp các cán bộ chức năng trục lợi từ chính sách, khiến chủ trương lớn của nhà nước bị ách tắc ?
Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang: Về trường hợp bạn hỏi, tôi sẽ chỉ đạo địa phương kiểm tra giải quyết, xử lý. Tôi cho rằng, tình trạng cán bộ chậm trễ trong việc giải quyết thủ tục, gây phiền hà, nhũng nhiễu cho người dân để trục lợi là có ở một số nơi, song tình trạng này trong thời gian qua là không nhiều. Kết quả cấp GCN trong thời gian qua đã chứng minh điều đó.
Bên cạnh đó cũng có nhiều trường hợp chậm do khách quan như thiếu cán bộ, trong khi số lượng hồ sơ cần phải giải quyết quá nhiều; phần nhiều các trường hợp tồn đọng có nguồn gốc sử dụng đất phức tạp, hoặc có tranh chấp, vi phạm pháp luật đất đai, nên việc xem xét giải quyết kéo dài.
*Một khán giả tên là Đặng Ngọc Thạch trú tại Ấp 2, Xã An Hữu, Huyện Cái Bè, Tỉnh Tiền Giang phản ánh: “Giữa năm 2012 cán bộ địa chính xã An Hữu đã tiến hành đo đạc lại toàn bộ đất đai trong Ấp nhằm mục đích cấp Giấy Chứng nhận quyền sử dụng Đất cho các hộ dân. Người dân rất hoan ngênh. Nhưng hơn 1 năm trôi qua, đến nay chúng tôi vẫn chưa nhận được Sổ đỏ. Hỏi thì UBND xã An Hữu trả lời cứ chờ đến đầu năm sau (chưa rõ năm nào). Điều này đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống người dân chúng tôi vì không mua, bán, trao đổi, cho tặng đất được, cá biệt còn có những vụ tranh chấp cục bộ”.
Thưa Bộ trưởng, ai sẽ là người chịu trách nhiệm chính trong những trường hợp như thế này và chịu trách nhiệm như thế nào ?
Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang: Về trường hợp vừa nêu, tôi cũng đã nghe báo cáo phản ánh nguyên nhân chậm, có một số lý do sau: Trước hết là việc cấp GCN trước đây còn sử dụng tài liệu đo đạc tạm thời có độ chính xác thấp và trong thời gian qua địa phương phải tổ chức đo đạc lại và cấp đổi đồng loạt GCN cho người dân, nên khối lượng công việc lớn, đòi hỏi nhiều kinh phí, nhân lực, song điều kiện hiện nay còn khó khăn.
Mặt khác, thời hạn sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân trên Giấy chứng nhận cũ đã hết hạn và địa phương phải chờ thực hiện Nghị quyết số 49/2013/QH13 của Quốc hội về kéo dài thời hạn sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân. (Hiện nay, Nghị quyết số 49/2013/QH13 đã có hiệu lực, Chính phủ đã ban hành Nghị định hướng dẫn (NĐ 126/2013/NĐ-CP ngày 15/10/2013), Bộ TN&MT đã hướng dẫn, chỉ đạo các địa phương thực hiện việc ghi thời hạn sử dụng đất nông nghiệp khi cấp đổi GCN cho người dân).
Tôi được biết hiện nay UBND huyện đang tập trung rà soát, ký cấp Giấy Chứng nhận cho xã An Hữu. Bạn sẽ được cấp GCN trong thời gian tới, chậm nhất là quý I năm 2014.
* Trong Chương trình Dân hỏi Bộ trưởng trả lời hồi tháng 6 vừa qua, Bộ trưởng đã tỏ ra rất kiên quyết với các địa phương chậm trễ trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu. Đến thời điểm này, không còn nhiều thời gian để thực hiện cam kết “sẽ hoàn thành việc cấp Giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu trong năm 2013”, Bộ trưởng có giải pháp gì để thúc đẩy việc này trong tháng còn lại của năm?
Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang: Bộ TN&MT có thể nói là đã dồn toàn lực, theo sát tiến trình cấp GCN và đã thấy rõ các nguyên nhân cơ bản dẫn đến việc chậm trễ ở một số địa phương. Tôi chỉ xin nêu 4 nguyên nhân gây chậm trễ hàng đầu:
- Đó là một số địa phương triển khai chưa quyết liệt, chưa coi công tác này là một trong những nhiệm vụ trọng tâm năm 2012-2013 của địa phương. Đặc biệt, Sở TN&MT các địa phương đó chưa tham mưu đắc lực cho lãnh đạo tỉnh trong tổ chức thực hiện mục tiêu đề ra. Cụ thể là còn 24 tỉnh có kết quả cấp GCN đạt thấp như đã nêu ở trên. Thứ hai, văn phòng đăng ký tại nhiều địa phương còn rất thiếu cán bộ chuyên môn, phương tiện kỹ thuật và các điều kiện làm việc cần thiết khác cho việc thực hiện nhiệm vụ, nhất là các huyện miền núi, trung du và đồng bằng Bắc Bộ. Thứ ba, kinh phí đầu tư cho đo đạc, cấp Giấy chứng nhận trong 2 năm qua còn rất hạn chế so với nhu cầu, nhất là các tỉnh còn tồn đọng nhiều thửa đất cần cấp GCN. Thứ tư, thủ tục cấp Giấy chứng nhận ở một số địa phương vẫn còn phức tạp, chưa đúng quy định; thời gian thực hiện thủ tục nhiều trường hợp còn kéo dài; tình trạng gây phiền hà, nhũng nhiễu trong quá trình cấp giấy chứng nhận vẫn còn ở một số nơi, gây bức xúc trong dư luận.
Để đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ cấp GCN lần đầu theo đúng tinh thần Nghị quyết của Quốc hội thì tới đây Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục triển khai quyết liệt ba giải pháp cơ bản là:
- Bám sát Chỉ thị số 05/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, tiếp tục duy trì tiến độ thực hiện như hiện nay cho đến khi hoàn thành.
- Thúc đẩy, yêu cầu, hỗ trợ các địa phương phải kiện toàn tăng cường nhân lực, trang thiết bị và các điều kiện làm việc cho các Văn phòng đăng ký; dành tối thiểu 10% tiền thu từ đất để đầu tư đủ kinh phí cho đo đạc lập, chỉnh lý bản đồ địa chính, cấp GCN, xây dựng hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai.
- Hoàn thành sửa đổi các quy định liên quan đến thu tiền sử dụng đất và lệ phí trước bạ khi cấp GCN lần đầu để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc hiện nay. Có biện pháp tháo gỡ đối với tình trạng còn nhiều GCN đã cấp, song người có đất không đến nhận do điều kiện kinh tế khó khăn.
Sau khi hoàn thành cơ bản việc cấp GCN lần đầu, Bộ sẽ tham mưu cho Chính phủ chỉ đạo chuẩn bị các điều kiện để xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai của các địa phương và toàn quốc để đưa vào khai thác, quản lý một cách bài bản hơn.
Cuối cùng tôi xin nhấn mạnh rằng, nhiệm vụ cấp GCN quyền sử dụng đất ở các địa phương những tháng cuối năm 2013 vẫn còn lớn. Vì vậy, Bộ TN&MT đề nghị các Bộ, ngành liên quan và các địa phương cần tích cực hơn nữa để góp phần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ Chính phủ, Quốc hội đã đề ra về cấp GCN quyền sử dụng đất trong năm 2013.
Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng !
Kim Liên (tổng hợp)